Financiële begroting

Inleiding
We hebben de algemene uitkering geactualiseerd op basis van de septembercirculaire 2022. Dit is de vertaling voor gemeentes van de Miljoenennota 2023. We gaan in dit onderdeel in op de belangrijkste ontwikkelingen die uit de septembercirculaire 2022 blijken.

Accres
Het volumedeel van het accres is voor de jaren 2022 t/m 2025 vastgezet op de stand van de Voorjaarsnota 2022. Hiermee wordt een eerste belangrijke stap gezet richting
een meer stabiele financiering voor gemeenten. Zodoende heeft in de septembercirculaire alleen het effect van lonen en prijzen gevolgen voor de hoogte van de algemene uitkering in deze jaren. Desondanks viel het accres voor de jaren 2023 t/m 2027 positief uit. Deze verhoging hebben we structureel in de begroting verwerkt. We hebben in de jaren 2023 t/m 2027 € 500.000 structureel opgenomen. De verhoging in 2023 hebben we toegevoegd aan knop 2 budget beleidsintensivering, zodat er voldoende budget over is voor BERAP 2023-I. De verhoging voor de jaren 2024 t/m 2027 is toegevoegd aan de stelpost indexatie. Dit hebben we gedaan, omdat we verwachten dat bij aanhoudende prijsstijgingen verdere indexatie van diverse budgetten in toekomstige jaren noodzakelijk is.

Behoedzaamheid
We leven momenteel in een onzekere periode met diverse crisissen . De ontwikkelingen zijn onvoorspelbaar en complex. Daarom hebben we ervoor gekozen om een uiterst behoedzame raming op te nemen van de algemene uitkering. Dat zorgt ervoor dat we ons niet rijk rekenen en een buffer achter de hand hebben voor tegenvallende toekomstige circulaires of onverwachte prijsstijgingen. Ten aanzien van de behoedzaamheid hebben de volgende maatregelen genomen:
1. Onderuitputting: We hebben een structurele raming opgenomen voor onderuitputting van € 150.000.
2. Behoedzaamheid: in het memo van de Meicirculaire 2022 hebben we voorgesteld de behoedzaamheid vanaf 2022 te verhogen naar € 200.000 per jaarschijf. Dit werkt cumulatief door. Dit hebben we gedaan, omdat de omvang van de algemene uitkering is toegenomen en zodoende hebben we de behoedzaamheidsraming van vijf punten ook verhoogd op basis van ons financieel kader.
3. Raming BTW compensatiefonds: Het is geoorloofd om een structurele raming op te nemen voor verwachte uitkeringen van het BTW compensatiefonds. Dit hebben wij niet gedaan, want de stijgingen van het accres in de mei- en septembercirculaire boden voldoende ruimte om een sluitende begroting op te leveren.
4. Anticiperen op bezuinigingen Rijk: Nadat de meicirculaire 2022 was verschenen, was er sprake van dat het Rijk € 10 tot € 15 miljard moest bezuinigen. Daarop anticiperend hebben we lagere raming van de algemene uitkering opgenomen. Uit de septembercirculaire blijkt dat er geen sprake is van bezuinigingen. Toch hebben we besloten deze behoedzaamheid te handhaven in afwachting van nieuwe circulaires.
5. Het coalitieakkoord van het Rijk bevat grote intensiveringen van diverse beleidsterreinen. Dit leidt tot hogere algemene uitkeringen in de jaren 2024 en 2025. In 2026 was echter sprake van terugval. Dit werd het 'ravijnjaar' genoemd. Deze terugval in 2026 is in de septembercirculaire 2022 gedeeltelijk ongedaan gemaakt vanwege een verhoging van circa € 1 miljard. Echter, in 2027 geldt deze verhoging niet. Daarom beschouwen we de verhogingen in 2024 t/m 2026 als incidenteel. Aangezien we geen incidentele voorstellen doen in de begroting voor deze jaren, hebben we besloten deze incidentele extra opbrengsten niet in de meerjarenraming op te nemen.

In onderstaande tabel is de raming van de algemene uitkering voor 2023 zichtbaar. Hierin zijn de genomen maatregelen m.b.t. behoedzaamheid ook zichtbaar.